İşçi Reyhan Tüfekçi: “Eril Düzenin İş Yerlerinde Yıkılması Gerekiyor. Aynı Şartlarda Çalışan Erkek ve Kadınlarda, Kadın Daha Çok Baskıya Uğruyor”
HABER: CEYLAN SAĞLAM- KAMERA: HAREKET LADİN DEĞER
DİSK-AR’ın raporuna nazaran, çalışma çağındaki 32,7 milyon bayandan yalnızca 6,1 milyonu kayıtlı ve tam vakitli istihdamda bulunuyor. Hastanede paklık personelliği yapan Reyhan Tüfekçi, tam vakitli çalışan bayan personellerden yalnızca biri. Tüfekçi, bayanların iş ömründe karşılaştığı meselelere ait; “Kadınlara daha az ücret veriliyor, erkeklere kıyasla… Burada asıl eril düzenin iş yerlerinde yıkılması gerekiyor. Aynı şartlarda çalışan erkek ve kadınlarda, kadın daha çok baskıya uğruyor. Söz hakkı verilmiyor kadınlara” diye konuştu.
Genel-İş Emek Araştırma Dairesi (EM-AR) tarafından 2 Mart’ta hazırlanan “Kadın Emeği Raporu”nda, kadınların iş yaşamında yaşadığı haksızlara ilişkin verilere yer verilmişti. Söz konusu rapora göre; erkekler kadınlardan yüzde 27,4 daha fazla kazanıyor. Her 10 kadın işçiden sadece biri sendikalı. Dolayısıyla, kadın işçilerin sendikalaşma oranı yüzde 10 iken, erkeklerin yüzde 15,7 şeklinde.
Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu Araştırma Merkezi’nin (DİSK-AR), “İşsizlik ve İstihdamın Görünümü Raporu”nda ise, çalışma çağındaki 32,7 milyon bayandan yalnızca 6,1 milyonu kayıtlı ve tam vakitli istihdamda bulunuyor. TÜİK’in “İşgücü İstatistikleri” eylül ayı bilgilerinde ise, mevsim tesirinden arındırılmış işgücüne katılma oranı erkeklerde yüzde 71,3 bayanlarda ise yüzde 35,0 olarak belirlendi.
Sağlık-İş Üyesi Reyhan Tüfekçi, tam vakitli çalışma ömründe bulunan bayanlardan yalnızca biri. Hastanede paklık personelliği yapan Tüfekçi, bayanların yaşadığı ekonomik zorluğu ve çalışma hayatında bayanların karşılaştığı problemleri anlattı. Tüfekçi, ANKA Haber Ajansı’na şunları söyledi:
“KADINLARIN UĞRADIĞI ŞİDDETİN BİR KISMINI BİLİYORUZ”
“Kadına şiddet konusunda, bayanların uğradığı şiddetin bir kısmını biliyoruz. Zira meskenlerde kapalı kapılar gerisinde çok daha fazlasını yaşıyorlar. Gerek fizikî şiddet gerek ekonomik şiddet gerek ruhsal şiddeti hayli ağır bir halde atlatmaya çalışıyoruz. Bu kol kırılır, yen içinde kalır mantığından vazgeçmelerini tavsiye ediyorum. Zira ‘kadın cinayetleri, kadına şiddet politiktir’ diyoruz. Sahiden bu baskı daha da artacak. O yüzden bir an evvel kendi ayakları üzerinde durmaya başlayarak, gerekli tüm türel manada ne yapmaları gerekiyorsa önlerini açmaları gerekiyor.
Aile yapısını bozuyorlar diye yürüyüşler düzenliyorlar. Neye nazaran kime nazaran aile? Ben içeride baskı görüyorsam, şiddet görüyorsam bu aile mi sizce? LGBTİ artı beşerler da tıpkı biçimde baskı görüyorlar. Bunlarında aile yapısını bozduğunu sav ediyorlar ancak bence bunu kabullenerek başlamaları gerektiğini düşünüyorum. Söylediğim üzere, herkesin ayağının üzerinde durması gerekiyor.
“ŞU ANDA BOŞANMIŞ KADINLARIN MASRAFLARI İKİYE KATLANMIŞ DURUMDA”
Ben birçok bayan tanıyorum ki şiddet görüp de yalnızca ekonomik kriz yüzünden, ekonomik problemler yüzünden boşanamadığını biliyorum. Şu anda boşanmış bayanların masrafları ikiye katlanmış durumda. Bir de nafakayı kaldırmaya çalışıyorlar, her istikametten bayanları vurmaya çalışıyorlar. Bunlarla uğraş etmemiz gerektiğini düşünüyorum.
“AYNI ŞARTLARDA ÇALIŞAN ERKEK VE KADINLARDA, KADIN DAHA ÇOK BASKIYA UĞRUYOR. SÖZ HAKKI VERİLMİYOR KADINLARA”
Tanıdığım birçok bayan ekonomik kurallardan ötürü boşanamıyor. İş yerlerinde uğradığı baskı ve mobbing, eşit işe eşit fiyat meselesi… Bayanlara daha az fiyat veriliyor, erkeklere kıyasla. Birebir işi yapmalarına hatta daha ağır iş yapmalarına karşın tekrar de daha az fiyat alıyorlar. Örneğin ped sıkıntısı, pedin fiyatsız ulaşılması gerektiğini düşünüyorum. Regl müsaadelerinin olması gerektiğini düşünüyorum. Fiyatlı doğum müsaadelerinin uzun periyodik olması gerekiyor, en az iki ay olması gerekiyor ve bunun için uğraş etmek gerekiyor.
Burada asıl eril nizamın iş yerlerinde yıkılması gerekiyor. Tıpkı kaidelerde çalışan erkek ve bayanlarda, bayan daha çok baskıya uğruyor. Kelam hakkı verilmiyor bayanlara. Bunun için gerçek manada bir uğraş verilmesini gerektiğini düşünüyorum. Bu eril nizamın, hükümetin bilhassa bayanlara karşı özel bir antipatisi var. Bilhassa bayanları daha ağır işte çalıştırarak hem de iş hayatında uzaklaştırmaya çalışarak, gece sokaklara çıkmasını engelleyerek, öldürülen bir bayanın orada ne işi varmış, onu giymeseymiş üzere doğuracak çocuğa karışan bir hükümet ile gayret edilmesi gerekiyor.
“HAKKIMI SAVUNURKEN BENİ DİNLEMİYORSUNUZ O ZAMAN BEN DE SESİMİ YÜKSELTMEK ZORUNDAYIM”
Erkek sistemin yıkılıp bayanla erkeğin eşit bir halde yürümesi gerekiyor. İş yerlerinde bayanların fikri hiç alınmıyor. Benim kendi yaşadığım teğe bir şeyler var. Mesela sesimi yükseltmemem gerektiğini söylerler. Neden, zira ben bir bayanım ancak hakkımı savunmam gerekiyor. Hakkımı savunurken beni dinlemiyorsunuz o vakit ben de sesimi yükseltmek zorundayım.
Bir bayan olarak, sendikal alanda gayret vermeye çalışıyoruz, ama bayanların sendikalaşma konusunda, çaba konusunda çok çekindiğini görüyorum. Bilhassa arkadaşlarımın bilhassa ‘sen emekli olacaksın, senin yaşın ileri’ diyorlar ancak asla bunun yaşla, emeklilikle ilgisi yok. Herkesin sendikalaşıp hakkını araması gerekiyor, öğrenmesi gerekiyor. Herkesin hakkını arayıp öğrenmesi gerekiyor. Zira bugün, işyerlerindeki genç arkadaşlarımız haklarının ne olduğunu hiçbiri bilmiyor. Üstelik de en az lise mezunu. Bunun içinde hakikat yerde sendikalaşmak gerektiğini düşünüyorum. Ben bu alanda gayret vermeye devam edeceğim. Genç arkadaşlara da tavsiye ediyorum, sonuna kadar çaba etmeleri gerekiyor. Lakin sendikal alanda lakin hakları alanda. Bugün hak üzerine hak almamız gerekirken, elimizdeki haklarımızdan oluyoruz. Hem bayan olarak hem emekçi olarak hem anne olarak bizleri konutlara kapatmaya çalışıyorlar. Bizleri iş alanından uzaklaştırmaya çalışıyorlar ve biz bunları sineye çekiyoruz. Aslında bir ortaya geldiğimiz vakit, sendikalaştığımız vakit yapamayacağımız hiçbir şey yok. Bozamayacağımız hiçbir eril tertip yok.”